Khái quát lịch sử phát triển của RPG Nhật Bản
Nhắc đến thể loại game nhập vai chắc ai ai cũng biết đến serie Final Fantasy của Square Enix, tuy nhiên RPG của Nhật đã phát triển như thế nào? Game này được xem là RPG đầu tiên của Nhật hay không? Bài viết dưới đây sẽ cho chúng ta cái nhìn rõ hơn về điều đó.
Những RPG đầu tiên
Lúc ban đầu, những RPG Nhật Bản (JRPG) tuy được làm tại Nhật nhưng vẫn bị ảnh hưởng bởi phong cách của RPG phương Tây. Dần dần, JRPG tạo ra nét riêng và có chỗ đứng cho chính mình. JRPG đầu tiên được làm bởi một công ty Nhật có tên Black Onyx. Nó được ra mắt năm 1985 cho dòng máy vi tính MXS và rất giống với những RPG phương tây cùng thời điểm đó. Tuy nhiên nó chẳng để lại ấn tượng gì cho người chơi lúc bấy giờ
Black Onyx nhanh chóng chìm vào quên lãng bởi sự ra mắt của Dragon Quest một năm sau trên nhiều hệ máy khác nhau. Sau đó Dragon Quest được chuyển thành tiếng Anh dưới tên Dragon Warrior và trở nên nổi tiếng khắp thế giới như JRPG đầu tiên. Thực chất Dragon Quest đầu tiên thừa hưởng hầu hết những tố chất của RPG tây phương. Đặc điểm duy nhất làm nó khác biệt với những game cùng thể loại là trong dungeon người chơi có góc nhìn từ trên xuống so với góc nhìn thứ nhất ở những game khác.
Final Fantasy xuất hiện một năm sau đó. Game cho phép người chơi trải nghiệm với hệ thống party và những nhân vật có class khác nhau. Tuy nhiên những nhân vật lại hao hao giống nhau, vẫn bị ảnh hưởng ít nhiều bởi những RPG phương tây. Một điểm lợi thế duy nhất nó thật sự là JRPG, được ra mắt sau khi dòng game RPG của Nhật đã được biết đến.
Điểm nhấn đầu tiên của JRPG là Phantasy Star với hệ máy Sega Master System được ra mắt cùng năm đó. Nó là game có những đặc điểm mới nhưng đã thiết lập nền móng cơ bản cho những RPG sau này, Phantasy Star có cốt truyện riêng biệt những nhân vật phụ, những phép thuật khác nhau đòi hỏi MP (magic point) để có thể sử dụng, đây được xem là yếu tố liên kết giữa khoa học và thần thoại.
Cùng với Phantasy Star, một game khác có thể xem như đối thủ cạnh tranh là Digital Devil Monogatari: Megami Tensei, được ra đời từ năm 1987, đã sử dụng bối cảnh Nhật bản đương đại và bị ảnh hưởng vũ trụ và thần thoại. Không những không bị ảnh hưởng bởi Phantasy Star, game có phong cách tạo hình độc đáo, hệ thống triệu hồi demon, cho phép người chơi thuê địch thủ trong party, vốn là yếu tố mới vào thời điểm đó.
Kết thúc giai đoạn này của JRPG là Tengai Makyou: Ziria, ra mắt vào năm 1989 cho hệ máy Turbo CD, nó đậm chất Nhật Bản nhất trong số những JRPG, được hoàn thành với phong cách anime phác họa đời sống Nhật Bản thời xưa. Nó cũng là game hài hước nhập vai đầu tiên. Ngoài ra Tengai Makyou: Ziria được xem là game đầu tiên sử dụng kĩ thuật ***g tiếng. Nó chấm dứt thời kì sử dụng công nghệ 8 bit và mở ra thời đại công nghệ mới.
Bộ tứ siêu đẳng
Có thể nói Dragon Quest, Final Fantasy, Digital Devil Monogatari: Megami Tensei, và Tengai Makyou: Ziria tạo thành Bộ tứ Siêu đẳng của JRPG. Dragon Quest trở thành RPG nổi tiếng nhất tại Nhật, Final Fantasy trở thành serie RPG phổ biến nhất trên thế giới, Digital Devil Monogatari: Megami Tensei trở thành serie lớn nhất với rất nhiều serie game phụ. Phantasy Star cũng tương tự nhưng đã bị dừng vào năm 1994.
Vì ảnh hưởng quá lớn của Bộ tứ, những serie RPG khác tại Nhật gặp rất nhiều khó khăn để tồn tại. Hầu hết những game được phát hành giữa vào thời điểm 1989 và 1995 đều thuộc một trong 4 serie đó hoặc chỉ ra được một phiên bản rồi thôi. Tuy nhiên cũng có ngoại lệ với serie Cosmis Fantasy, với 5 game phát hành trên hệ Turbo CD. Ngoài ra còn những RPG chủ đề người lớn như Dragon Knight hay Rance cũng khá được ưa chuộng.
Chúng được gọi là thời đại 16bit, được đặt tên sau khi hầu hết JRPG được ra mắt trên hệ SNES, đây là thời kì bủng nổ RPG với 5 tựa game vượt trội. Có thể kể đến siêu phẩm Live a Live. Những game như Final Fantasy VI, Chrono Trigger hay Shin Megami Tensei cho đến nay vẫn còn nổi tiếng. Thời điểm này có rất nhiều game nổi trội trong cách chơi, cốt truyện. Do đó những đặc điểm như cốt truyện, nhân vật, bối cảnh đều được đầu tư phát triển mạnh.
Hầu hết những serie như Lunar và Breath of Fire đã được ra đời vào thời điểm này, tuy nhiên đây cũng là lúc những JRPG bộc lộ nhược điểm của nó. Hầu hết những RPG tiếng Nhật đều không được phát hành ở thị trường châu Âu, ngay cả serie Dragon Quest cũng rơi vào cảnh khó khăn.
Playstation ra đời, mở ra giai đoạn mới
Thế hệ tiếp theo (1995 đến 2000) được mang đến bởi hệ máy Play Station và Saturn, Suidoken là game tiên phong trong giai đoạn này. Sau khi những nhà phát triển game thích ứng được với công nghệ mới, những sản phẩm JRPG tiếng Nhật trở về với quỹ đạo của nó. JRPG trở thành công cụ quảng bá hiệu quả cho những hệ máy nó được xây dựng nên.
Tuy nhiên một kết quả tất yếu những game cùng một serie đều phần nào giảm sự hấp dẫn về nội dung như đàn anh của nó. Mặc dù giai đoạn này vẫn có những game đơn chất lượng cao như Xenogear, Chrono Cross hoặc hybrid RPG Koudenka, nhưng chất nhập vai ít còn “đậm đà” như trước, nhân vật được chăm chút hơn, gameplay giảm độ khó. Những thiết lập cơ bản và bối cảnh cũng ít được quan tâm. Final Fantasy trở nên cực kỳ phát triển trong thời gian này, Dragon Quest chỉ ra thêm được một phiên bản. Những serie mới như Arc the Lad không thể cạnh tranh lại Final Fantasy.
Thời kỳ hiện nay (sẽ sớm kết thúc khi những công nghệ mới chuẩn bị ra đời) nhìn chung là thời điểm của những sản phẩm thú vị. Hầu hết game được phát triển trên Playstation 2. Hai khuynh hướng của JRPG xuất hiện gần đây: giảm quy mô thế giới game và gia tăng những đoạn phim cắt cảnh, tập trung vào gameplay và những tùy chọn khác. Những game như Xenosaga thành công nhờ vào những khuynh hướng đó. Những serie mới như Shadow Hearts đem đếng những ý tưởng mới lạ trong cách chơi. Đây cũng là thời điểm bước ngoặt đánh dấu JRPG xuất ngoại, gia nhập vào thị trường đầy tiềm năng.
Nguồn: mobygames
